نگهداری از ظروف چوبی

نحوه نگهداری ظروف چوبی

این روزها استفاده و خرید ظروف چوبی در هر خانه و آشپزخانه‌ای طرفداران زیادی دارد. از آنجایی که این ظروف از حس گرما بخشی و زیبایی برخوردار هستند، انتخاب محبوبی برای آماده‌سازی و سرو غذا محسوب می‌شوند. اما با این وجود به دلیل طبیعی بودن جنس این ظروف، نگهداری صحیح و اصولی آن‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است. چوب ماده‌ای است که به مواد شیمیایی، حرارت و رطوبت حساس است و عدم توجه به این موارد در حین نگهداری، به سرعت سبب آسیب دیدگی آن می‌شود. در ادامه 11 نکته مهم برای نگهداری از ظروف چوبی توضیح داده شده است.

1. استفاده نکردن از ماشین ظرفشویی

اگر در آشپزخانه خود ماشین ظرفشویی دارید، این خبر را باید به شما بدهیم که این دستگاه برای شست‌وشوی ظروف چوبی کاربردی ندارد. مکانیزم ماشین ظرفشویی به گونه‌ای است که ظروف کثیف را با استفاده از فشار آب داغ و شوینده‌های قوی شست‌وشو می‌دهد؛ این نحوه شست‌وشو به سطح چوب آسیب وارد کرده و موجب تاب برداشتن یا ترک خوردن آن می‌شود. ماهیت رطوبت و حرارت به طور طبیعی با چوب واکنش می‌دهد و قرار گرفتن ظروف چوبی در معرض این عوامل می‌تواند با سرعت زیادی آن‌ها را تخریب کند. این مشکل راه حل ساده‌ای دارد؛ کافیست شست‌وشوی ظروف چوبی را به صورت دستی و با استفاده از یک شوینده ملایم و آب ولرم انجام دهید. این کار مانع از آسیب وارد شدن به بافت چوب شده و طول عمر این ظروف را افزایش می‌دهد.

2. استفاده نکردن از اسکاچ و سیم ظرفشویی

برای شست‌وشوی ظروف چوبی اسکاچ و سیم ظرفشویی را کنار بگذارید. بافت طبیعی چوب نسبت به ساییدگی و خش حساسیت دارد. استفاده از سیم ظرفشویی یا اسکاچ‌های زبر به لایه سطحی چوب آسیب وارد کرده و به مرور زمان موجب از بین رفتن این لایه محافظ می‌شود. عدم توجه به این نکته نه تنها ظاهر ظروف چوبی را زشت و زننده جلوه می‌دهد بلکه ممکن است شکستگی و ترک‌های عمیقی را هم روی ظرف بر جای بگذارد. به جای اسکاچ‌های خشن، می‌توانید یک اسفنج نرم را به مایع شوینده ملایم آغشته کنید و ظروف چوبی را با آن شست‌وشو دهید. این روش نه تنها چوب را کاملاً پاکیزه می‌کند بلکه ضمن جلوگیری از آسیب رسیدن به سطح آن به حفظ زیبایی طبیعی آن هم کمک می‌کند.

3. استفاده نکردن از سفید کننده و وایتکس

استفاده از وایتکس‌ها و سفیدکننده‌ها برای تمیز کردن و ضدعفونی کردن سطوح مختلف بین خانم‌ها رواج زیادی دارند. اما با این وجود ظروف چوبی از این قاعده مستثنا هستند و برخورد این مواد با این ظروف، بافت چوب را به شدت تخریب می‌کند. در ترکیب مواد شوینده قوی از مواد شیمیایی استفاده شده که موجب ضعف ساختاری، تغییر رنگ و از بین رفتن  لایه‌های محافظتی ظروف چوبی می‌شوند. بهترین مایع شوینده برای تمیز کردن ظروف چوبی، محلول‌هایی هستند که با استفاده از ترکیبات طبیعی مانند لیمو و نمک یا سرکه و آب ساخته می‌شوند؛ چرا که به عنوان یک محلول ضدعفونی‌کننده طبیعی، بدون آسیب به سطح چوب این ظروف رو کاملاً پاکیزه می‌کنند. در صورت دسترسی نداشتن به این مواد می‌توانید از مواد شوینده ملایم هم استفاده کنید.

4. خشک‌کردن ظروف در فضای باز

خشک کردن ظروف چوبی را پس از شست‌وشوی آن‌ها فراموش نکنید، این نکته یک عامل مهم در نگهداری صحیح و افزایش طول عمر ظروف ساخته شده از چوب است. ساختار طبیعی چوب رطوبت را به سرعت جذب می‌کند و در صورتی که پس از شست‌وشو، این رطوبت به درستی خشک نشود، با نفوذ به عمق چوب موجب پوسیدگی یا ترک خوردن آن می‌شود. پس از شست‌وشوی ظروف چوبی آن‌ها را در فضای باز قرار دهید یا با استفاده از یک دستمال خشک و پاکیزه رطوبت باقی مانده روی آنها را کاملاً خشک کنید. با انجام این کار از خشک شدن بافت داخلی چوب جلوگیری شده و ساختار زیبا و طبیعی آن را حفظ خواهد شد.

5. عدم نگهداری غذا در ظروف چوبی

بشقاب چوبی از جمله بهترین انتخاب‌ها برای آماده سازی و سرو غذا در ظروف چوبی هستند، اما نگهداری غذا برای مدت طولانی درون آن‌ها توصیه نمی‌شود. ماهیت چوب به طور کاملاً طبیعی بوها و رطوبت را به خود جذب کرده و در صورت استفاده از این ظروف برای نگهداری غذاهای چرب و مرطوب، ممکن است بافت چوب تغییر پیدا کند و بوهای نامطلوبی در آن ایجاد شود. این ظروف برای صرف غذا به صورت موقت عالی هستند، اما پس از اتمام غذا بلافاصله آنها را تمیز کنید تا از جذب بو و رطوبت جلوگیری به عمل آید.

6. غوطه‌ور نکردن ظروف در آب برای نگهداری ظروف چوبی

همانطور که می‌دانید چوب یک ماده طبیعی است که رطوبت را جذب می‌کند. قرار دادن ظروف چوبی به مدت طولانی درون آب، موجب جذب رطوبت شده و این موضوع در نهایت به تورم، تغییر شکل یا حتی ترک خوردن منجر می‌شود. اهمیت این موضوع در ظروف چوبی که از لایه محافظ ضعیف‌تری پوشیده شده‌اند، بیشتر است. هرگز ظروف چوبی را به مدت طولانی درون آب غوطه ور نکنید و برای جلوگیری از بروز مشکلات ناشی از اثر رطوبت، خشک کردن سریع آن‌ها بلافاصله پس از شست‌وشو را در اولویت قرار دهید.

7. قرار ندادن ظروف در معرض گرما

ظروف چوبی را دور از حرارت مستقیم نگهداری کنید. گرما در انبساط و انقباض چوب تاثیرگذار بوده و در نتیجه این فرایند‌ها تاب برداشتن یا ترک خوردگی چوب سریع‌تر رخ می‌دهد. به همین دلیل بهتر است ظروف چوبی را در مکان‌هایی به دور از هرگونه منبع گرمایی مانند فر یا اجاق گاز نگهدارید. توجه به این نکته به بدون تغییر و سالم ماندن ظروف چوبی کمک کرده و موجب افزایش طول عمر آنها می‌شود .

8. استفاده از روغن‌های طبیعی در نگهداری ظروف چوبی

روغن مالی دوره‌ای یکی از بهترین روش‌ها برای نگهداری مناسب ظروف چوبی است. برای این کار می‌توانید از روغن‌های طبیعی مانند روغن زیتون برای ظروف چوبی یا روغن معدنی استفاده کنید. مالش سطح ظروف چوبی با استفاده از روغن می‌تواند به جلوگیری از ترک خوردن و خشک شدن چوب کمک کند و ضمن افزایش لطافت این ظروف جلوه زیبایی هم به آنها ببخشد. روغن مالی این ظروف را هرچند ماه یکبار و به صورت منظم انجام دهید تا چوب آنها از آسیب‌های محیطی و خشک شدن در امان بماند.

9. لکه‌زدایی و از بین بردن بوهای نامطلوب

بوی ناخوشایند و ظهور لکه‌ها روی ظروف چوبی، یکی از بدترین مواردی بوده  که ممکن است در نگهداری ظروف چوبی با آن مواجه شوید. برای خلاص شدن از شر این لکه‌ و بوها کافیست از روش‌های طبیعی و خانگی مانند ترکیب نمک و آب‌لیمو یا سرکه و آب استفاده کنید. استفاده از این گونه محلول‌ها ظروف چوبی را ضدعفونی کرده و بوهای نامطبوع ایجاد شده در بافت چوب را حذف می‌کند.

10. ترمیم ظروف چوبی برای نگهداری ظروف چوبی

دیگر قرار نیست با ایجاد ترک یا خط و خش در سطح ظروف چوبی، آنها را دور بیندازیم. در چنین مواقعی می‌توان به کمک یک سمباده نرم سطح ظروف را صاف و سپس روغن مالی کرده تا همانند روز اول زیبا شوند. با بهره‌گیری از این روش ساده اما موثر، عمر ظروف چوبی شما  بیشتر خواهد شد.

11. جلوگیری از قارچ و کپک در نگهداری ظروف چوبی

ماهیت طبیعی جنس ظروفی که از چوب ساخته می‌شوند، موجب شده تا قرار دادن این ظروف در محیط‌های مرطوب، با احتمال رشد کپک و قارچ همراه باشد. راه حل این مشکل خشک کردن این ظروف و قرار دادن آن‌ها در محیط‌های خشک و به دور از رطوبت است.

نکات پایانی

نگهداری از ظروف چوبی نه تنها به حفظ زیبایی و دوام آنها کمک می‌کند، بلکه از نظر بهداشتی و محیط زیستی هم مزایای بسیاری دارد. با رعایت نکات ساده‌ای مانند اجتناب از شست‌وشو با ماشین ظرفشویی، استفاده از شوینده‌های ملایم، خشک کردن سریع پس از شست‌وشو، و روغن مالی دوره‌ای، می‌توان عمر این ظروف را به طور قابل توجهی افزایش داد. همچنین، استفاده از روش‌های طبیعی برای تمیز کردن و ضدعفونی کردن ظروف چوبی، از آسیب به بافت چوب جلوگیری می‌کند. با توجه به این نکات، می‌توان از ظروف چوبی به عنوان گزینه‌ای زیبا و پایدار برای سرو و آماده‌سازی غذا بهره برد.